Gereformeerd
Het woord gereformeerd komt van reformatie. De reformatie was een grote beweging in de West-Europese kerken (toen Rooms-Katholiek) in de zestiende eeuw waarbij opgeroepen werd om terug te keren naar Gods Woord: de Bijbel en de oude belijdensigeschriften van de kerk.
Bekende namen binnen deze reformatie zijn Luther, Zwingli en Calvijn.
Omdat er binnen de bestaande kerken geen ruimte was voor deze beweging ontstonden er protestantse kerken. Op grond van de Bijbel werd geformuleerd wat men geloofde en dit werd opgeschreven in belijdenisgeschriften. Op basis van deze geschriften werd verbinding gezocht tussen de ontstane protestantse kerken.
De gereformeerde kerken in Nederland vonden dit verband op basis van de Nederlandse geloofbelijdenis, de Heidelbergse catechismus en de Dordtse leerregels. Samen worden deze belijdenisgeschriften de drie formulieren van eenheid genoemd
Ook in deze tijd zijn het deze drie belijdenisgeschriften die de gereformeerde kerken in Nederland binden.
Vrijgemaakt
In de dertiger jaren van de 20e eeuw kwam er een beweging op gang in de gereformeerde kerken, die de gang van zaken binnen de kerken nog eens weer goed wilde spiegelen aan Gods Woord: de Bijbel. Met name over de onderwerpen doop en verbond werden kritsche vragen gesteld.
Een onderzoek over de meningsverschillen binnen de kerken mondde uiteindelijk uit in een aantal inhoudelijke uitspraken van de synode van 1942. Deze uitspraken werden door de synode dwingend opgelegd aan de plaatselijke kerken. Gevolg was dat in 1944 Prof. Dr. K. Schilder werd geschorst en afgezet en Dr. S. Greijdanus werd geschorst.
Bezwaarde kerkleden die zich niet konden vinden in de uitspraken en besluiten van de synode, gingen eigen samenkomsten beleggen.
In Den Haag werd in augustus 1944 de akte van vrijmaking of wederkeer voorgelezen. Zo ontstonden de gereformeerde kerken (vrijgemaakt) (GKv)
NB
Omdat de gereformeerde kerken (synodaal) samen met de Nederlands hervormde kerken en lutherse kerken zijn opgegaan in de protestantse kerk Nederland (PKN) is besloten de toevoeging vrijgemaakt te laten vervallen.